(fotografie: Vincentdevriesfoto.nl)
In het hart van de Kop van Noord schuilt een verborgen schat van menselijkheid en medeleven: Humanitas. Geleid door de toegewijde coördinator, Irene Ruijter, helpt deze organisatie mensen om hun leven op hun eigen unieke manier te blijven leven. Maar er is nog zoveel meer. Humanitas biedt ook Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg (VPTZ) aan degenen die het nodig hebben. Met zorg, oprechte aandacht en kosteloze ondersteuning zijn zij de helden die de reis naar het einde van het leven draaglijker maken: de vrijwilligers van Humanitas.
Praten met een vreemde is soms makkelijker
Irene Ruijter (60), bevlogen coördinator van Humanitas, wil graag iedereen bewust maken van de onschatbare waarde die de vrijwilligers met zich meebrengen. Hoewel velen bekend zijn met de onvermoeibare inzet van Humanitas om mensen in allerlei situaties te ondersteunen, is het maar bij weinigen bekend dat zij ook Vrijwillige Palliatieve Terminale zorg biedt. Iedereen wordt uiteindelijk geconfronteerd met rouw en de naderende dood, maar het is menselijk om dit laatste hoofdstuk van het leven uit te stellen en er liever niet aan te denken. De meeste mensen bereiden zich er dan ook niet op voor, totdat het onvermijdelijke moment aanbreekt. En juist op dat moment blijkt het vinden van palliatieve zorg een complexe taak te zijn.
Met name in de zomermaanden kan er een tekort aan professioneel personeel ontstaan, waardoor familieleden gedwongen worden om mantelzorg op zich te nemen. Angst, paniek en wanhoop kunnen dan toeslaan. Irene wil benadrukken dat Humanitas ook in deze situaties een helpende hand kan bieden. Met twintig goed opgeleide en ervaren vrijwilligers kunnen zij ingezet worden. En dit alles zonder enige kosten. Dankzij samenwerkingen met de gemeente Hollands Kroon, de Hollands Kroonse Uitdaging, de koepelorganisatie VPTZ Nederland en de gemeente Den Helder kan Humanitas haar kostbare terminale zorg verlenen.
Emotionele baken in tijden van afscheid
De vrijwilligers van Humanitas bieden meer dan alleen fysieke zorg. Ze zijn er vooral om emotionele ondersteuning te bieden. Vanaf het moment dat iemand de diagnose krijgt dat herstel niet meer mogelijk is, kunnen ze al worden ingeschakeld. Ook de mantelzorgers kunnen op de steun van Humanitas rekenen. Bij hen kunnen ze hun hart luchten, een luisterend oor vinden of samen een wandeling maken als dat nog mogelijk is. Humanitas zorgt ervoor dat ze zich niet alleen patiënt voelen, maar een mens met emoties en gedachten die er mogen zijn. Daarnaast biedt Humanitas ook hulp en ondersteuning bij waakdiensten of nachtzorg, waarbij ze de familie ontlasten.
Irene regelt de intakegesprekken met de families en wordt hierbij ondersteund door vrijwilliger Aafje Beetsma (79). Aafje is er om Irene te ontlasten en samen met collega Robert zorgt ze ervoor dat een passende vrijwilliger wordt gekoppeld aan de zorgvrager. Aafje beschouwt het als haar taak om er simpelweg te zijn voor de patiënt. Ze biedt een schouder om op te leunen, een luisterend oor en een klankbord. Maar er wordt ook veel gelachen, omdat humor soms lucht geeft aan een moeilijke situatie. Aafje: “Elke inzet raakt mij op een bijzondere manier, maar met bepaalde mensen ontstaat er een speciale klik.”
Vrijwilliger Martin Stolwijk (68) sluit zich hierbij aan. Hij herinnert zich een recente kennismaking met een man waarvan zijn vrouw zei: ‘Oei, ik hoop dat het klikt, want hij kan behoorlijk pittig zijn. Mijn man is niet de makkelijkste.’ Martin lacht: “Gelukkig was er direct een klik tussen mij en deze man. We deelden dezelfde droge humor en er werd veel gelachen. We hadden ook een gedeelde liefde voor muziek.”
De vrijwilligers spelen ook een belangrijke rol in het beantwoorden van diepere levensvragen die zich aandienen wanneer iemand weet dat het einde nadert. Het zijn intieme vragen die niet iedereen wil of kan delen met naaste familieleden. Praten met een vreemde kan dan gemakkelijker zijn. Martin herinnert zich een man die zich afvroeg of hij wel voldoende aanwezig was geweest voor zijn gezin en of hij genoeg liefde had gegeven. Martin kon hem geruststellen door te bevestigen dat hij duidelijk zag dat deze man meer dan voldoende had gedaan. “Zelfs zijn zoon, die in Duitsland woont, kwam regelmatig langs, ondanks de afstand. Ik kon met volle overtuiging zeggen dat hij een liefdevolle vader is geweest.”
Onvergetelijke rit
Martin deelt een bijzonder moment waarbij hij een man van slechts vijftig jaar bijstond. Deze man had een hersentumor en bevond zich in de laatste fase van zijn leven. Hij kon nog af en toe wandelen, maar het werd steeds moeilijker voor hem. Op een dag, kort nadat Martin een cabriolet had gekocht, besloot hij om deze man een bijzondere ervaring te bezorgen. Met een brede glimlach nodigde hij hem uit om naast hem plaats te nemen in de auto. Martin: “De kap werd geopend en we reden langs de prachtige Loosdrechtse Plassen. Terwijl de wind door zijn haren waaide, stak de man zijn hoofd naar buiten en genoot hij intens van het moment. Die enorme grijns op zijn gezicht bracht mij diepe voldoening.”
Aafje deelt ook een hartverwarmende anekdote. Op weg naar een ontmoeting met een mevrouw vond ze een piepklein wit veertje in haar auto. Ze besloot het mee te nemen als een symbool van bescherming en troost, als een klein engeltje voor de vrouw. Bij aankomst op het erf van de vrouw zag ze tot haar verbazing talloze witte veertjes verspreid liggen. Ze kon een opmerking niet inhouden en zei: ‘Nou, ik heb dit kleine veertje voor u meegenomen, maar ik zie dat u al genoeg engeltjes heeft. Uw erf ligt er vol mee!’ Aafje: “We hebben hier heerlijk om gelachen, dat is een mooi moment van lichtheid te midden van de zwaarte.”
‘Ontdek de weg naar ons’
Irene vindt dat het tijd wordt dat mensen de weg naar Humanitas weten te vinden, vooral in situaties waarin ze hulp nodig hebben. Ze vraagt zich af waarom iemand wel een buitenstaander zou toelaten om steunkousen aan te trekken, maar niet iemand die er gewoon is, bij hen thuis. Mensen lijken nog niet goed op de hoogte te zijn van de mogelijkheden en ondersteuning die Humanitas biedt. Daarom is ze vastbesloten het verhaal in dit interview te delen.
(bron: Hollands Kroon)
Een VPTZ-organisatie bij u in de buurt?
Bij VPTZ Nederland zijn ruim 200 lidorganisaties aangesloten. Zij bieden palliatieve terminale zorg thuis, in hospices en in een aantal gevallen ook in een zorginstelling. Op deze kaart vindt u snel een VPTZ-organisatie in uw buurt. Elke organisatie werkt op z’n eigen manier. De ene organisatie richt zich bijvoorbeeld alleen op vrijwilliger palliatieve terminale zorg. Andere organisaties hebben een ruimer werkgebied: informeer gerust bij de organisatie in uw omgeving of er ook in uw woonplaats zorg thuis mogelijk is.
Meer verhalen lezen van en over VPTZ-vrijwilligers?
Kijk op de jubileum-verhalen-pagina.